«Δηλαδή», λέω, «φαντάζεστε ένα σύμπαν ον, που σκέφτεται,
αισθάνεται, ενεργεί, δημιουργεί;»
«Όχι υποχρεωτικά», μου κάνει ο ψυχίατρος από το βάθος της
έκστασής του. «Όχι υποχρεωτικά».
«Τότε, πώς αλλιώς;» συνεχίζω να ρωτώ.
«Ακόμα κι ένα σύμπαν χωρίς ψυχή, ενιαία σκέψη,
αποκλειστικά μηχανιστικό, μπορεί να ’ναι παράλογο, αφού
μπορεί να ’ναι λογικό. Εννοώ, πως ένα σύμπαν που το συγκροτούν νόμοι,
κάλλιστα, σε κάποια στιγμή, οι νόμοι αυτοί μπορούν να καταρρεύσουν, ή ν’
αντιστραφούν. Θέλω, μεταξύ των άλλων, να πω πως η συμπαντική δομή, ίσως μετασχηματίζεται
σε χάος. Με ή χωρίς μεταφυσική αιτία, αυτό μπορεί να συμβεί. Δεν είναι υποχρεωτικό
να ’ναι απεριόριστης διάρκειας οι φυσικοί νόμοι. Ούτε αυτοί οι νόμοι να μην
περιέχουν στην εντελέχειά τους, τη διαφοροποίηση. Ακόμα και το παιχνίδι. Το
χιούμορ, τον σαρκασμό. Την οργή. Την αγάπη. Τη φθορά τους και δεν ξέρω τι άλλο
ακόμη. Η άλογη, ή η λογική αιτία που όρισε την ταχύτητα του φωτός σε 300
χιλιάδες χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, μπορεί, ξαφνικά, να την ορίσει σε 300
μέτρα, ή σε 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Κι ολ’ αυτά, χωρίς, υποχρεωτικά, να
υπάρχει πίσω απ’ αυτό μια βούληση.
Όπως έγινε αυτό που υπήρξε, γίνεται τώρα αυτό που βλέπουμε
να διαφοροποιείται.
Το ’πα και πριν. Γιατί να μην υπάρχει στους φυσικούς νόμους
και ο νόμος της κατάργησής τους, ή της μετατροπής τους; Κρατάμε στα χέρια μας
ήδη πολλές αποδείξεις για κάτι τέτοιο. Εκείνο που μας λείπει είναι η απόδειξη
της ύπαρξης ή όχι, μιας βούλησης. Της συμπαντικής βούλησης. Πάντως, ό,τι και να
συμβαίνει, ήδη φυσά ένας αέρας ελευθερίας μέσα στο χωροχρονικό συνεχές. Δεν
τον αισθάνεστε;»
«Ναι», απαντά η ομάδα υπνωτισμένα.
«Α, μας είπες κάτι το τρομερά σημαντικό, Τίτο»,