Ο Ελευθέριος Κεραμίδας

Είπε στην παρουσίαση του 15/χρονου Ηλεκτρονικού Ημερολογίου μου:

Απόψε είμαι εδώ ως φίλους του κυρίου Διαμαντή Φλωράκη, μόνο με αυτή την ιδιότητα. Γιατί απόψε δε θα μιλήσουμε για τη μακριά του συγγραφική πορεία, αλλά γι’ αυτόν ως άνθρωπο και Στοχαστή.

Εγώ τον γνώρισα σχετικά πρόσφατα και δεν είχα την τύχη όπως κάποιοι από εσάς να τον συναναστραφώ για χρόνια, να ακούω τις ιδέες του μόλις περνούσαν από το μυαλό του. Τον είχα υπόψη μου μέσα από τα βιβλία του κι είχα πάρει μια γεύση της κοσμοθεωρίας του, αλλά η επιτομή της σκέψης του ήταν το «Ανοιχτό Ηλεκτρονικό Ημερολόγιο ενός Συγγραφέα», το πρώτο και μακροβιότερο κατά πάσα πιθανότατα ελληνικό ιστολόγιο, ένα από τα παλιότερα παγκοσμίως. Οι όροι «μπλογκ» και «ιστολόγιο» εμφανίστηκαν πολλά χρόνια αργότερα από τη δημιουργία του.

Το ξεκίνησε (από τις καταργημένες πια σελίδες των χρηστών της Forthnet) το 1999. Το ενημερώνει σποραδικά μέχρι και σήμερα. Πότε εμπνεόμενος από την επικαιρότητα, πότε δημοσιοποιώντας τους προβληματισμούς του για τον Άνθρωπο, την Ύπαρξη και την Κοινωνία, άλλοτε αναλύοντας και άλλοτε με μια μόνο φράση ικανή να πυρπολήσει το νου («Τί απουσιάζει στην εικόνα ενός φονικού σεισμού, μιας θανατηφόρας παιδικής αρρώστιας;»), συγκέντρωσε μέσα στα τελευταία δεκαπέντε χρόνια πάνω από πεντακόσιες αναρτήσεις που τώρα συγκεντρώθηκαν σε μορφή βιβλίου.

Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ζητήθηκε από τον Διαμαντή Φλωράκη να επιλέξουμε συγκεκριμένες αναρτήσεις του Ημερολογίου για να διαβαστούν και να συζητηθούν απόψε, οι περισσότεροι επέλεξαν πρόσφατες, του 2013 και 2014. Πράγμα που δείχνει πόσο ζωντανή κι επίκαιρη παραμένει η σκέψη του Διαμαντή Φλωράκη, δίχως ίχνη κόπωσης.

Πλέον είναι διαθέσιμο και ως βιβλίο, αυτό το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα. Αυτό δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν πια αυτά τα κείμενα στο διαδίκτυο, κάθε άλλο. Αλλά είναι πολύ σημαντική η εκτύπωση του βιβλίου. Γιατί πολλές φορές στη ζωή μας θα ανατρέξουμε σ’ αυτό όσοι το διαβάσουμε. Είναι πυκνή η σκέψη του Διαμαντή Φλωράκη και δε θα μπορέσουμε κάποιες φορές να την χωνέψουμε με την πρώτη.

Όχι επειδή είναι δυσνόητη, αλλά εξαιτίας του βιωματικού χαρακτήρα της. Αν σ’ αυτόν, που αυτούς τους Στοχασμούς τούς είχε κάνει νόημα της ζωής του, πήρε δεκαπέντε χρόνια να περάσουν όλες αυτές οι ιδέες από το μυαλό του, πόσο θα μας πάρει εμάς να τις αποδεχτούμε; Γιατί η αποδοχή είναι το ζητούμενο. Εύκολα κατανοεί κανείς ότι δεν πρέπει να αυξάνει τον πόνο των άλλων, εύκολα συμφωνεί πως είναι σωστή μια τέτοια προτροπή. Αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να παραμερίσει τον εγωισμό του και να συμμορφώσει τη ζωή του με μια τέτοια ανιδιοτελή αρχή ή οποιαδήποτε άλλη θα βρει σ’ αυτό το βιβλίο.

Πρέπει να βρεθούμε σε μια στιγμή που η ζωή θα μας έχει κάνει δεκτικούς σε μια τέτοια ιδέα, να είμαστε στην κατάλληλη συναισθηματική και νοητική κατάσταση, παρόμοια μ’ εκείνη που βρισκόταν ο Διαμαντής Φλωράκης όταν συνέλαβε την κάθε ιδέα. Ώστε η ιδέα να μην περάσει μόνο από τα μάτια και τον εγκέφαλό μας, αλλά να μπορέσει να εγκατασταθεί στην καρδιά μας. Τότε θα τη θυμηθούμε και θα την καταλάβουμε στ’ αλήθεια ή ανατρέχοντας τυχαία στο βιβλίο και ξαναβλέποντάς τη μπροστά μας θα αναφωνήσουμε «τώρα το καταλαβαίνω αυτό!»

Αυτό εδώ το βιβλιαράκι είναι πολύ μικρό, μικρότερο από κάθε λογοτεχνικό πόνημα του Διαμαντή Φλωράκη που γενικά είναι εξαιρετικά λιγόλογος. Αλλά είναι πολύ πιο γεμάτο, είναι η σκέψη του χωρίς τη μεταμφίεση της πλοκής που θα την κάνει εύπεπτη στον καθένα. Εδώ μέσα κρύβεται το υλικό για άλλες έντεκα εντεκαλογίες. Τα μυθιστορήματα είναι οι παραβολές κι αυτό εδώ είναι η διδαχή, η «επί του όρους ομιλία» του. Σε κάποια σημεία, τα δυο είναι αλληλένδετα. Κάποιες φορές, τα περιεχόμενα του Ημερολογίου είναι προσιτά στον καθένα, σε κάποια άλλα σημεία απαιτείται ο αναγνώστης να έχει υπόψη του την ορολογία που χρησιμοποιεί ο Διαμαντής Φλωράκης (π.χ. «Όροι της Ύπαρξης»).

Απόψε έχουμε τη σπάνια ευκαιρία να του ζητήσουμε να μας πει δυο λόγια παραπάνω για κάποιες αναρτήσεις, πέρα και από αυτά που υπάρχουν στα λογοτεχνήματά του, να του ζητήσουμε να μας βοηθήσει λίγο στην Αναζήτηση μας για την Αλήθεια και την Αυτοπραγμάτωση.