ΜΙΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗ – ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ – ΕΝΑ ΠΙΣΤΕΥΩ:

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εισήγησή μου στην 1η Πανελλήνια Συνάντηση Συγγραφέων ε.φ. (Ιωάννινα 26/3/05):

Φίλες και φίλοι.

Κατά πρώτον νιώθω την υποχρέωση να ευχαριστήσω τον φίλο Νίκο Θεοδώρου (αυτόν τον ακάματο, πολύπλευρο, αφιλοκερδή εργάτη, δημιουργό, γνώστη του φανταστικού) και τους συνεργάτες του για την ευγενική και τιμητική πρόσκλησή τους να παρευρεθώ σε αυτή την εκδήλωση. Στη συνέχεια, και πριν απαντήσω στα ερωτήματα που έχουν τεθεί στους εισηγητές αυτής της εκδήλωσης, θα μου επιτρέψετε να πω λίγα λόγια για τη σημασία και τις προοπτικές που βλέπω να έχει αυτή η πρώτη πανελλαδική συγκέντρωση φίλων και δημιουργών της λογοτεχνίας του φανταστικού, μίας λογοτεχνίας που ακόμα και τώρα, παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει πετύχει τα τελευταία δέκα – δεκαπέντε χρόνια, δεν έχει κατορθώσει να ξεφύγει από τα τείχη του περιθωρίου και να τύχει της αποδοχής που, πιστεύω πως της αξίζει. Αλλά, περισσότερα γι αυτό ίσως σε μια άλλη συγκέντρωσή μας.

Όμως, το γεγονός, πως όλοι εμείς βρεθήκαμε εδώ στην ωραία και πνευματική πόλη των Ιωαννίνων από πρωτοβουλία των ανθρώπων που εκδίδουν το περιοδικό: ‘ΟΙ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΟΙ ΤΩΝ ΓΙΑΝΝ’, υπόσχεται ένα καλύτερο αύριο, ένα γκρέμισμα των τειχών που κρατούν έγκλειστη στην απομόνωση τη λογοτεχνία του φανταστικού. Ή, έστω μία ρωγμή σε αυτά τα τείχη.

Εσείς οι νεώτεροι δημιουργοί, επικουρούμενοι από αγνούς φίλους του είδους, είστε που θα γκρεμίσετε τα τείχη. Με το έργο σας (που θα έχει ανθρωπιστικές αρχές, πρωτοτυπία, διορατικότητα και διαχρονικότητα) αλλά και με την ανάπτυξη αισθημάτων συντροφικότητας μεταξύ σας, σίγουρα και σύντομα θα δώσετε εγκυρότητα στην ελληνική λογοτεχνία του φανταστικού.

Κλείνοντας τον πρόλογό μου, σας προτείνω να δημιουργήσετε ομάδα, σύλλογο συγγραφέων του φανταστικού. Σας προτείνω ακόμα να διαθέτετε ένα μέρος των συγγραφικών δικαιωμάτων των έργων σας σε καθαρά ανθρωπιστικούς σκοπούς.. Προφητεύστε το Αύριο που μόνο ανθρωπιστικό μπορεί και πρέπει να είναι. Στείλτε αυτήν την «προφητεία» στους ανά τον πλανήτη ομότεχνούς σας. Κάντε αυτόεκπληρούμενη και παγκόσμια είδηση την προφητεία της ανθρωπιάς.

Ξεκινώντας, θα ήθελα να πω πρώτα γιατί γράφω και μετά γιατί γράφω, κυρίως, λογοτεχνία του φανταστικού.

Πιστεύω πως η ύπαρξη των όντων είναι μία πορεία μέσα σε μία αινιγματική, αιματηρή όλο πόνο και δάκρυα έρημο, το τέλος της οποίας δεν θα διαψεύσει τα πιο ωραία μας όνειρα.
Πιστεύω ακόμα πως το ύψιστο χρέος, αλλά και όριο, του ανθρώπου είναι η μείωση του πόνου, των δακρύων, του αίματος όλων των πλασμάτων που διασχίζουν αυτή την έρημο.
Γράφω, λοιπόν, για να χαρτογραφήσω όσο μπορώ περισσότερο χώρο από τον άπειρο της υπαρξιακής ερήμου, για να μεταδώσω το μήνυμα της υπαρξιακής αλληλεγγύης. Για να πω αυτό το απλό: «Πρέπει να διασχίσουμε την έρημο κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου. Να δώσουμε ένα ηθικό περιεχόμενο, έναν σκοπό στην πορεία μας».

Και τώρα γιατί γράφω, κυρίως, λογοτεχνία του φανταστικού.

Η λογοτεχνία του φανταστικού (ειδικά η στοχαστική, οντολογική εκδοχή της που προσπαθώ να υπηρετήσω) είναι ένα λογοτεχνικό είδος που προσφέρεται για να στεριώσει μέσα μας η συμπαντική αίσθηση της ύπαρξης. Είναι το μοναδικό ανθρώπινο άπειρο μέγεθος που μπορεί να αντιταχθεί στο συντριπτικό μέγεθος του Χωροχρονικού Συνεχούς. (Χώρου, χρόνου, ύλης, εννοιών, ερωτημάτων).

Είναι το οικείο μας Σύμπαν. Το σύμπαν των ουτοπιών μας, που αντιτάσσουμε στο εχθρικό, αιματηρό σύμπαν. Της εξέγερσής μας ενάντια στο σφαγείο που φυλακίζει τα πιο ωραία μας όνειρα (που όλα μαζί είναι ένα: Η ΑΓΑΠΗ). Είναι η πρότασή μας, το παράπονο μας, η απορία μας, η συμφιλιωτική εξέγερσή μας ενάντια στους υπάρχοντες όρους της Ύπαρξης.

Πώς βρίσκω τα θέματά μου: Δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα, γιατί εκτός από ένα μου βιβλίο (Τα Πονοτρόνια) τα θέματα των βιβλίων μου είναι που με βρίσκουν! (Στα «Πονοτρόνια» δύο γεγονότα ήταν που ενεργοποίησαν τον αφανή, ασύνειδο εσωτερικό μηχανισμό παραγωγής μυθιστορηματικών θεμάτων).

Ίσως, ένας δεύτερος εαυτός μας, βυθισμένος στο απρόσιτο ασυνείδητό μας, παρατηρεί, καταγράφει, κρίνει, φαντάζεται πλέκει ιστορίες τις οποίες κάποια στιγμή στέλνει στο συνειδητό μας. Ίσως αυτό να εξηγεί κατά κάποιον τρόπο την ύπαρξη και τον μηχανισμό αυτού που ονομάζουμε Έμπνευση.

Όσο για την ανάπτυξη των μυθιστοριών μου η μόνη ενσυνείδητη συμμετοχή μου είναι εκείνη της οικονομίας, της αποφυγής πλατειασμών. Προσπαθώ τα γραφτά μου να είναι πυκνά. Το μυστικό είναι η προσωρινή αιχμαλωσία του αναγνώστη μέσα στην ιστορία που αφηγούμαστε. Να τον υποχρεώσουμε να ενδιαφερθεί για το πάρα κάτω. Να τον ξαφνιάσουμε. Αλλά, κυρίως, να τον κάνουμε να αισθανθεί πως βγήκε από την ιστορία μας λίγο ανθρωπινότερος απ΄ ότι μπήκε. Κι αυτή τη βελτίωση μόνο ένα γνήσιο έργο Τέχνης μπορεί να την πετύχει. Και πάνω από όλα δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η ομαδική, διαχρονική, συνολική κρίση των συνανθρώπων μας είναι αλάνθαστη. Σύντομα ή όχι, όλα τα έργα τέχνης παίρνουν τη θέση που τους αξίζει. Και πιστεύω πως το βασικό κριτήριο αυτής της αξιολόγησης είναι το κατά πόσον το κάθε καλλιτεχνικό δημιούργημα μας κάνει ικανούς για υλοποίηση των πιο ωραίων ονείρων μας.

Σας ευχαριστώ

Διαμαντής Φλωράκης

  http://alef-gr.blogspot.gr/2005/03/blog-post_26.html